Paradoksalne przywództwo: akceptacja niejednoznaczności i złożoności w przywództwie

Liderzy coraz częściej stają przed wyzwaniem zarządzania sprzecznymi oczekiwaniami i konfliktami wewnątrz swoich organizacji Wymaga to zmiany perspektywy z konwencjonalnego, liniowego myślenia na bardziej wyrafinowaną strategię znaną jako paradoksalne przywództwo. Koncepcja ta uznaje, że wiele trudności, z którymi borykają się liderzy, to paradoksy, z którymi należy sobie poradzić, a nie problemy, które należy rozwiązać.

Rozpoznawanie paradoksalnego przywództwa

Sztuka harmonizowania sprzecznych, ale współzależnych elementów w organizacji znana jest jako paradoksalne przywództwo. Presja ta może dotyczyć stabilności kontra zmiany, lokalnej zdolności adaptacji kontra globalnej spójności lub krótkoterminowych wyników kontra długoterminowego zrównoważonego rozwoju. W przeciwieństwie do dylematu, który wymaga od lidera wybrania jednego sposobu działania zamiast innego, paradoks wymaga myślenia „i to, i to” lub zastanowienia się, jak sprostać sprzecznym wymaganiom w tym samym czasie.

Bycie skutecznym liderem oznacza przyjęcie tych paradoksów zamiast uciekania od nich. Wymaga to od liderów przyjęcia mentalności, która swobodnie radzi sobie ze złożonością, niejednoznacznością i niepewnością. Dzięki takiemu myśleniu liderzy są w stanie spojrzeć poza obecny spór i zobaczyć, jak sprzeczne siły mogą się wzajemnie wzmacniać i uzupełniać.

Modele i ramy radzenia sobie z paradoksami w przzwództwie

Liderzy mogą skutecznie zarządzać paradoksami, postępując zgodnie z wieloma ramami. Do najbardziej znanych należy oparty na chińskiej filozofii model Yin-Yang. Paradygmat ten podkreśla, w jaki sposób przeciwieństwa, takie jak światło i ciemność lub działanie i introspekcja, są współzależne i argumentuje, że siły te są nie tylko komplementarne, ale także niezbędne dla harmonii i równowagi.

Model Yin-Yang w przywództwie

Model Yin-Yang w biznesie pomaga kierownictwu pogodzić pozornie sprzeczne strategie. Lider może na przykład kultywować otoczenie, które jest zarówno niezwykle pomysłowe (yang), jak i skutecznie prowadzi operacje (yin). Uznając, że wydajność i innowacyjność wzajemnie się wzmacniają, a nie wykluczają, liderzy mogą wspierać zarówno produktywność, jak i kreatywność.

Zarządzanie biegunowością w przywództwie

Kolejną pomocną koncepcją jest koncepcja zarządzania biegunowością Barry'ego Johnsona. Paradygmat ten wprowadza rozróżnienie pomiędzy polaryzacjami, którymi należy zarządzać, a problemami, które można rozwiązać. Polaryzacje to trwałe, nierozwiązywalne problemy, które wymagają ciągłego równoważenia, takie jak wymóg organizacji dotyczący zarówno zdecentralizowanej autonomii, jak i scentralizowanej kontroli.

Korzystając z mapowania biegunowości, liderzy mogą zidentyfikować zalety i wady każdego bieguna (np. kontrola kontra autonomia) i opracować plany optymalizacji ich zalet przy jednoczesnym zmniejszeniu ich wad. Przyjmując tę strategię, liderzy mogą uniknąć niebezpieczeństw związanych z faworyzowaniem jednego bieguna nad drugim i zachować dynamiczną równowagę.

Studia przypadków

Dyrektor generalny Microsoft Satya Nadella

Nadella otrzymał wyróżnienia za zachowanie równowagi między utrzymywaniem surowych wymagań dotyczących wydajności a promowaniem kultury myślenia o rozwoju. Znaczące zmiany kulturowe i finansowe wynikają z przyjęcia przez Microsoft zarówno sukcesu organizacyjnego, jak i indywidualnego uczenia się (nastawienie na wzrost) pod jego kierownictwem.

Była CEO PepsiCo, Indra Nooyi

Koncentrując się na długoterminowych działaniach na rzecz środowiska i zwiększając wyniki finansowe PepsiCo, Nooyi była w stanie z powodzeniem poruszać się po zagadce „wydajności z celem”. Pokazała, że firmy mogą odnieść sukces, czyniąc dobro poprzez integrację pozornie niezgodnych celów długoterminowej odpowiedzialności społecznej z krótkoterminowym dobrobytem.

Paul Polman, były dyrektor generalny Unilever

Polman z powodzeniem poradził sobie z wyzwaniem, jakim było osiągnięcie ambitnych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju i osiągnięcie doskonałych wyników finansowych. Polman pokazał, że rentowność i odpowiedzialność społeczna mogą współistnieć, a nawet wzmacniać się nawzajem, integrując zrównoważony rozwój z podstawową strategią biznesową Unilever.

Akceptacja niejednoznaczności i złożoności - Praktyczny przewodnik dla liderów

Decydując się na paradoksalną strategię, liderzy powinni pomyśleć o wdrożeniu następujących taktyk

Rozwijaj nastawienie Both/And

Dokonaj mentalnego przejścia od albo/albo do oba/i. Wiąże się to z uświadomieniem sobie, że przeciwieństwa mogą współistnieć, a osiągnięcie równowagi między nimi jest często niezbędne do osiągnięcia sukcesu.

Rozwijaj elastyczność poznawczą

Stań się bardziej biegły w przyjmowaniu złożoności i przeskakiwaniu między różnymi punktami widzenia. Można to osiągnąć poprzez angażowanie się w techniki takie jak uważność, które wspierają adaptację i otwartość na nowe sytuacje.

Wspieranie różnorodnych perspektyw

Wspieraj środowisko, w którym różne punkty widzenia są cenione i brane pod uwagę. Ta różnorodność myśli może pomóc w identyfikacji innowacyjnych rozwiązań, które równoważą przeciwstawne wymagania.

Używaj strategicznej niejednoznaczności

Czasami korzystne jest utrzymanie pewnego poziomu niejednoznaczności w komunikacji i podejmowaniu decyzji. Pozwala to na elastyczność i zdolność adaptacji w miarę ewolucji okoliczności.

Twórz pętlę informacji zwrotnej

Stwórz mechanizmy regularnej informacji zwrotnej, aby monitorować skuteczność zarządzania paradoksami. W razie potrzeby dostosuj strategie, aby utrzymać równowagę i uniknąć zbytniego przechylenia w jednym kierunku.

Traktuj napięcia jako szanse

Postrzegaj paradoksy nie jako problemy do rozwiązania, ale jako szanse na innowacje i rozwój. Wykorzystaj energię generowaną przez te napięcia do tworzenia kreatywnych rozwiązań, które mogą nie pojawić się przy bardziej bezpośrednim podejściu.

Pozostańmy w kontakcie

Posty o podobnej tematyce:

Język lidera

Ustalanie celów a autosabotaż. Co powoduje sabotowanie samego siebie?

Kiedy zespół działa najlepiej?

Przewodzenie poprzez paradoksy wymaga wyrafinowanego zrozumienia złożonych i często sprzecznych sił działających w nowoczesnych organizacjach. Przyjmując paradoksalne przywództwo, liderzy mogą lepiej radzić sobie z tymi napięciami, napędzając innowacje i wzrost przy jednoczesnym zachowaniu równowagi. Niezależnie od tego, czy chodzi o ramy, takie jak model Yin-Yang, czy też rzeczywiste przykłady liderów, takich jak Satya Nadella i Indra Nooyi, umiejętność radzenia sobie ze złożonością i niejednoznacznością jest kluczową umiejętnością dla liderów jutra.

Dobrego dnia.

Michał

Autor: dr Michał Chmielecki

Od ponad 15 lat doradzam firmom, liderom i przedsiębiorcom, prowadzę szkolenia międzykulturowe , szkolenia z negocjacji, szkolenia menedżerskie, coaching menedżerski i mentoring przywódczy . Mam nadzieję, że Projekt Przywództwo pomoże Ci rozwijać wiedzę w zakresie komunikacji i przywództwa oraz zainspiruje Cię do wdrażania zmian i ciągłego rozwoju.

P.S. Jak zawsze zapraszam Cię do dołączenia do moich kanałów w mediach społecznościowych. Dziękuję za poświęcony czas.